Саха Өрөспүүбүлүкэтин Национальнай библиотеката 100 сыла
Саха сирин Национальнай библиотеката, Максим Кирович Аммосов туруорсуутунан, 1925 сыллаахха төрүттэммитэ. Бу сыл балаҕан ыйын 14 күнүгэр САССР наркома СахаАССР Национальнай библиотекатын тэрийии туһунан уурааҕа тахсыбыта. Библиотека тэриллэригэр пуондата ССРС наукаларын академията, ССРС Кинигэ палатата ыыппыт уонна атын тэрилтэлэртэн кэлбит кинигэлэртэн турбута.
Бастакы Саҥа арыллыбыт библиотека кыраайы үөрэтэр пуондатыгар библиотекалартан, кыраайы үөрэтэр түмэлтэн, краеведтар уонна чааһынай дьон коллекцияларыттан байытыллыбыта. Ол курдук, биллиилээх учуонай Н. Грибановскай 550 кинигэтэ, 6 367 хаһыаттартан мунньубут матырыйаала, биллиилээх лингвист С. Новгородов 220 ахсааннаах кинигэтэ библиотека пуондатыгар туттарыллыбыта.
1928 с. библиотека директорынан библиограф, учуонай Николай Грибановскай анаммыта. Кини салалтатынан краеведческай библиография хайысхатынан улахан үлэ олуга ууруллубута. 1938 с. библиотека государственнай киин библиотека статуһун ылбыта.
1954 с. библиотека өрөспүүбүлүкэтээҕи А.С.Пушкин аатынан библиотека буолбута.
1973 с. библиотека кэҥээн историческай саалаҕа салгыы тутуллубут саҥа зданиеҕа киирбитэ.
1975 сылтан библиотекалары кииннээһин үлэтэ саҕаламмыта. Национальнай краеведческай салааҕа Хотугу норуоттар сектордара арыллыбыта.
1990 с. библиотекаҕа өрөспүүбүлүкэ национальнай библиотеката диэн статус иҥэриллибитэ.
1992 с. Саха Өрөспүүбүлүкэтин Президенын ыйааҕынан саха омук ордук национальнай достояние аатын сүкпүтэ.
Бүгүн СӨ национальнай библиотеката Саха сирин библиотекаларын методическай киин быһыытынан түмэр бөдөҥ культурнай-сырдатар тэрилтэнэн буолар.
Библиотека үбүлүөйдээх 100 сылын бэлиэтээһин чэрчитинэн Өрөспүүбүлүкэбит бары улуустарыгар, нэһилиэктэригэр, оскуолаларыгар араас хабааннаах тэрээһиннэр ыытылла тураллар. Бүгүн Хатылы нэһилиэгин олохтоох библиотеката В.С.Соловьев- Болот Боотур аатынан орто оскуола үөрэнээччилэригэр медиаурок ыытта. Оҕолор 100 сыллааҕы библиотека историятын туһунан иһитиннэриини сэргээн иһиттилэр, элбэҕи биллилэр.
